... ทำไมต้องยืนชิดขวาบนบันไดเลื่อนด้วย ?

เคย ไหมครับ ที่คุณต้องรีบไปทำงาน ขณะที่กำลังวิ่งเข้าในสถานีรถไฟฟ้า คุณพบว่าบันไดเลื่อนมีคนยืนเต็มไปหมดจนคุณแทรกไปไม่ได้ คุณต้องยืนรอให้บันไดเลื่อนเคลื่อนตัวไปอย่างช้าๆ และเมื่อขึ้นไปบนสถานีแล้วคุณก็ต้องฝ่ากลุ่มคนที่ดูเหมือนไม่รีบไม่ร้อนไป อย่างช้าๆ ต้องเอ่ยปากขอโทษไปตลอดทางที่เดินแทรกซ้ายทีขวาทีไปตามบันไดโดยมองรถไฟฟ้า ที่เคลื่อนตัวออกจาสถานี คุณต้องรออีก5-6นาทีกว่ารถไฟฟ้าอีกคันจะมา และต้องทำแบบเดียวกันตอนที่ออกจากรถไฟฟ้า
เมื่อไปถึงที่ทำงาน คุณก็พบว่าคุณสายไป5นาที และเจ้านายบอกว่าถ้าสายแบบนี้อีกจะมีการตัดเงินเดือน



ถ้าคุณมีปัญหาเรื่องนี้ ... โอเคครับ ผมเข้าใจ
ถ้าคุณบอกว่าไม่จริงหรอก คุณไม่เห็นเคยเจอปัญหานี้เลย ...
เชื่อเถอะครับ มีคนอื่นที่เจอปัญหานี้อยู่จริงๆ และไม่น้อยด้วย

เรื่อง การเดินชิดด้านใดด้านหนึ่งในการขึ้นบันไดเลื่อนถือเป็นสิ่งที่หลายๆประเทศทำ กันอยู่ครับ จุดประสงค์หลักก็คือให้ผู้ที่มีความธุระเร่งด่วนสามารถใช้ทางร่วมกับผู้ที่ ไม่รีบร้อนได้โดยไม่มีปัญหาต่อกันและกัน
เพราะการมีหลักร่วมกันว่าคนที่ ไม่รีบจะยืนชิดด้านไหน ทำให้คนที่ไม่รีบยืนบนบันไดเลื่อนไปในฝั่งเดียวกัน ส่วนคนที่รีบก็สามารถเดินขึ้นไปได้อย่างรวดเร็วโดยไม่ต้องเสียเวลาขอทางหรือ กระทบกระทั่งกัน

ประเทศสิงคโปร์ ออสเตรเลีย คนที่ยืนจะยืนชิดซ้าย
ประเทศจีน ฮ่องกง อังกฤษ รัสเซีย แคนาดา อเมริกาหลายๆรัฐ และหลายประเทศในยุโรป คนที่ยืนจะยืนชิดขวา(หรือมีป้ายชิดขวาบนบันไดเลื่อน)



(บทความนี้คุยกันแบบอิงเหตุผลทางวิทยาศาสตร์ครับ เป็นความพยายามอธิบานระเบียบของBTSที่ให้ชิดขวาบนบันไดเลื่อนมาหลายปีแล้ว ....)



แก้ไขล่าสุดโดย หมูตุ๋น เมื่อ Tue Mar 29, 2011 10:49 pm, ทั้งหมด 2 ครั้ง

// เราสวยคะ


_________________

Fuck Fuck Fuck Fuck Fuck !

ส่วนญี่ปุ่นพิเศษหน่อย เมืองโตเกียวยืนชิดซ้าย ส่วนเมืองโอซาก้ายืนชิดขวา มีทั้งสองแบบในประเทศเดียว (ซึ่งไม่ว่าแบบไหนก็ตาม หมอแมวว่าเค้ามีระเบียบวินัยกันมากเลยครับ )


เรื่องการยืนชิดด้านเดียวกันนี้ ไม่มีหลักสากลว่าต้องใช้แบบใด การเลือกนั้นขึ้นกับความเหมาะสมของสังคมนั้นๆ ซึ่งสิ่งนี้เรียกว่า etiquette
แล้วของเราจะยืนชิดอะไรดี?

ยืนชิดทางไหน?

ปัญหาเรื่องนี้เกิดขึ้นมาได้ประมาณ 5 เดือนครับ เมื่อมีคนส่งข้อความรณรงค์ให้ยืนชิดขวามาให้ผม ... ซึ่งแน่นอนว่าผมไม่เห็นด้วยครับ
เหตุผลง่ายๆเพราะผมเป็นคนขึ้นบันไดเลื่อนโดยยืนชิดซ้าย
ซึ่งหลังจากนั้นผมส่งข้อความกลับไปว่าผมอยากให้ยืนชิดซ้ายมากกว่า โดยยกเหตุผลหลายๆข้อมาค้านการยืนชิดขวา
แต่หลังจากนั้นเมื่อผมเอาสิ่งที่โต้แย้งไปหาเหตุผลให้ละเอียดขึ้นแล้ว ก็พบว่า

"ยืนชิดขวาดีกว่าครับ"




_________________

เหตุผล
ผมเองมีความคิดว่าเรา จะยืนชิดด้านใดด้านหนึ่งก็ได้ขอให้เป็นระเบียบก็พอ และถึงแม้ว่าผมจะเป็นคนที่ถนัดในการยืนชิดซ้ายขึ้นบันไดเลื่อน(เพราะห้างที่ ไปประจำเหมาะที่จะยืนชิดซ้ายกว่า)
แต่ผมมีความเชื่อว่าการที่เราจะบอกให้คนเลือกด้านซ้ายหรือด้านขวาโดยไม่มีเหตุผล คนย่อมไม่ยินยอมที่จะทำตามแน่นอน


ถ้าบอกว่าชิดซ้าย ก็ย่อมมีคนที่บอกว่ายืนขวาดีกว่าอย่างคนที่มาชวนผม
ถ้าบอกว่าชิดขวา ก็ย่อมมีคนอย่างผมที่บอกว่าซ้ายดีกว่า
ดังนั้นแทนที่เราจะมาบอกว่าเหตุผลว่าเพื่อความเป็นระเบียบ เราคงต้องหาเหตุผลที่มากกว่านั้น

เหตุผลข้อที่ 1. ความเคยชินในระบบทางเดินซึ่งสอนมาแต่เด็ก
ระบบการเดินของเราถูกสั่งสอนในหนังสือเรียนมาตั้งแต่เด็กโดยที่หลายๆคนอาจจะไม่รู้เหตุผล
ถ้าหากเราสังเกตกันเราจะพบว่าระบบทางเดินขึ้นบันได,สะพานลอยต่างๆ,หรือทางเดินในซอยแคบๆ เราจะสอนเด็กให้เดินชิดทางด้านขวา
สิ่งเหล่านี้มีเหตุผลครับ

1.1 บันไดและสะพานลอย
สะพาน ลอยและบันไดตามสถานที่ราชการ มักจะมีลูกศรกำกับไว้ให้เดินชิดทางด้านขวา ด้วยเหตุผลง่ายๆครับ คนส่วนใหญ่ถนัดขวา และมือขวามักเป็นมือที่ถนัดและมีกำลังมากกว่าในการเหนี่ยวตัวขึ้นหรือพยุง ตัวขณะลงบันได
ดังนั้นการเดินขึ้นบันไดเราจึงยึดทางขวาเป็นหลัก

1.2 ถนนที่ไม่มีทางเท้า
ใน รูปแบบถนนที่มีทางเท้า เราจะเดินทางใดก็ได้ไม่มีปัญหาครับ แต่ในระบบถนนที่ไม่มีทางเท้าซึ่งเป็นถนนตามตรอกซอกซอยต่างๆ เราต้องระวังรถวิ่งมาชนครับ
การจะระวังรถวิ่งมาชนนั้น เราจะต้องมองเห็นรถเพื่อจะได้หลบรถได้ ซึ่งไม่มีปัญหาหากรถวิ่งเข้าหาตัวเรา ... เราจะยืนด้านใดก็ได้เพราะเรามองเห็นรถตลอดเวลา
แต่หากรถมาจากด้านหลังล่ะ?
หาก รถมาจากทางด้านหลัง เราจะมองไม่เห็นรถ ดังนั้นสิ่งที่จะทำให้เราปลอดภัยก็คือคนขับต้องกะระยะตัวเราได้ ดังนั้นเราต้องยืนอยู่ฝั่งเดียวกันกับคนขับซึ่งก็คือด้านขวาครับ

1.3 บันไดเลื่อนในระบบรถไฟฟ้า
ระบบ รถไฟฟ้า โดยเฉพาะรถไฟฟ้า BTS มีการกำหนดให้ผู้ใช้ชิดขวาบนบันไดเลื่อนอยู่แล้วครับ กำหนดมาหลายปีและมีป้ายติดอย่างชัดเจนตามจุดต่างๆแล้ว

ที่ จริงมีป้ายอีก 2 ป้ายที่บอกให้ยืนชิดขวา ป้ายนึงเก่า3-4ปีแล้ว อีกป้ายนึงเพิ่งทำมาปีสองปีนี้เอง ถ่ายมาแล้วแหละแต่ไม่เอามาลงเพราะว่าหาสายต่อมือถือไม่เจอ ตอนนี้ชาร์จHTCด้วยสายชาร์ทiMobileอยู่
ความ เคยชินนี้ถือเป็นสาเหตุหนึ่งที่สำคัญที่เราคำนึงถึง เพราะว่าถ้าเหตุผลดีแต่ว่าคนส่วนใหญ่ไม่เคยชิน ก็ยากที่จะผลักดันให้สำเร็จได้ครับ




_________________

ผู้ใช้ที่เสี่ยงต่อการบาดเจ็บจากบันไดเลื่อน
จาก งานวิจัยในเกาหลี(แต่มาลงวารสารแพทย์ฮ่องกง)ระบุการบาดเจ็บของคนที่อายุ มากกว่า65ปีไว้น่าสนใจครับ นั่นคือ คนที่อายุมากกว่า 65 ปี มีการบาดเจ็บที่เกิดจากจังหวะขึ้นหรือลงมากกว่าในกลุ่มอายุน้อยกว่า 65 ปีประมาณ 20%
ทำไมจึงเป็นเช่นนั้น
ผู้สูงอายุจะมีปัญหาทางสายตาและระบบประสาทที่กล้ามเนื้อขาแขนตอบสนองช้า ซึ่งทำให้การทรงตัวแย่กว่าสมัยหนุ่มสาว
การ เดินขึ้นหรือลงจากบันไดเลื่อน มีจุดที่เปลี่ยนความเร็วคือรอยต่อของบันไดเลื่อนและพื้น ซึ่งจุดนี้มักเป็นจุดที่ผู้สูงอายุจะเสียเวลามาก หากเราลองสังเกตกันขั้นตอนที่ผู้สูงอายุใช้คือ


ก. เดินไปยืนตรงที่รอยต่อบันไดเลื่อน-พื้น
ข. ใช้มือรูดราวบันไดเลื่อนครู่นึง ก่อนที่จะจับหมับ
ค. เมื่อมือที่จับเลื่อนไปด้านหน้าเล็กน้อย ก็จะใช้เท้าข้างนึงก้าวขึ้นไปให้ทันกับมือที่กำลังเลื่อนขึ้น แล้วจึงตามด้วยเท้าอีกข้าง
ง. จะเกิดจังหวะโยกโอนเอนตัวครู่นึงขึ้นกับว่าปกติทรงตัวดีแค่ไหน

ความสำคัญตรงจุดนี้คือข้อ ข. และ ง. ที่การใช้มือ ทั้งสองจุดนี้สมควรใช้มือที่มีแรงเหนี่ยวมากกว่า ... ซึ่งในคนส่วนมากคือมือขวาครับ
กรณีที่พิเศษไปกว่านั้นคือกรณีคนสูงอายุที่ใช้ไม้เท้าในการทรงตัว

หลาย คนคิดว่าผู้สูงอายุที่ใช้ไม้เท้า มักจะใช้มือขวาถือไม้เท้า ดังนั้นน่าจะเลือกให้มายืนทางซ้ายดีกว่าเพราะว่าจะได้ใช้ไม้เท้าในมือข้าง ที่ถนัดในการทรงตัวบนบันไดเลื่อน ...
อย่างที่ผมบอกตอนต้นครับ ผมเองเคยเชียร์ให้ยืนด้านซ้าย ผมก็มีความคิดแบบนั้น ... และเพื่อต้องการหาข้อโต้แย้งทางวิทยาศาสตร์จริงๆผมก็เลยไปทำการสังเกตดูผู้ สูงอายุขึ้นบันไดเลื่อนของจริงครับ
ง่ายมาก เพราะว่าโรงพยาบาลที่ผมอยู่มีบันไดเลื่อน ... และที่ตรวจเฉพาะโรคอายุรศาสตร์อยู่ชั้น2 ผู้สูงอายุเพียบ
สิ่งที่ผมสังเกตได้กลับกลายเป็นสิ่งที่ทำให้ผมเปลี่ยนใจนี่แหละครับ กล่าวคือลักษณะของผู้สูงอายุที่ใช้ไม้เท้ามือขวา


_________________

ลักษณะของผู้สูงอายุที่ใช้ไม้เท้า

ก. เดินใช้ไม้เท้ามือขวาไปจนถึงบันไดเลื่อน
ข. หยุดยืนตรงรอยต่อบันไดเลื่อน เปลี่ยนไปถือไม้เท้ามือซ้ายหรือส่งให้ญาติที่มาด้วย
ค. ใช้มือรูดราวบันไดเลื่อนครู่นึง ก่อนที่จะจับหมับ
ง. เมื่อมือที่จับเลื่อนไปด้านหน้าเล็กน้อย ก็จะใช้เท้าข้างนึงก้าวขึ้นไปให้ทันกับมือที่กำลังเลื่อนขึ้น แล้วจึงตามด้วยเท้าอีกข้าง
จ. จะเกิดจังหวะโยกโอนเอนตัวครู่นึงขึ้นกับว่าปกติทรงตัวดีแค่ไหน ถ้าไม้เท้าไปอยู่กับญาติ มักจะใช้มือทั้งสองข้างเกาะราว
ฉ. ญาติที่ตามมา(ถ้ามี) จะไปยืนข้างหลัง มือนึงเกาะราว อีกมือป้องไว้ข้างๆกันตก
ช. เมื่อสุดบันไดเลื่อน ก็จะก้าวออก แล้วเอาไม้เท้ามาถือไว้ที่มือขวาตามเดิมแล้วเดินต่อไป

ผม ไม่มีตัวเลขเรื่องนี้แบบเป๊ะๆ ไม่ได้ทำเป็นเอกสารหรือลายลักษณ์อักษร แต่นับเอาเอง กะประมาณได้ว่าผู้สูงอายุที่ใช้ไม้เท้าราวๆ 70-80% จะเกาะทางขวาเพื่อการทรงตัวที่ดีกว่าครับ
และอีก20%ที่เหลือ คือ บางคนใช้สองมือกางออกเกาะราวทั้งสองข้าง , และอีกส่วนนึงใช้มือซ้ายจับราวมือขวาถือไม้เท้าต่อไป
แต่ขอโทษครับ ที่มือซ้ายจับราวมือขวาถือไม้เท้าต่อไป ส่วนมากคือคนที่ถือไม้เท้าเดินโดยไม่ได้ใช้ไม้เท้าก็ได้ครับ

คำอธิบายที่ผมคิดขึ้นได้ภายหลังคือ
ในผู้ที่ใช้ไม้เท้าเพื่อการทรงตัว เค้าใช้เพราะว่าการทรงตัวไม่ดี จึงต้องเกาะสิ่งที่ส่งแรงไปได้และให้ความมั่งคงเพิ่มเติม
เมื่อ ไปถึงบันไดเลื่อน ไม้เท้าที่จรดลงไปบนพื้นบันไดเลื่อนจะเปลี่ยนจากวัตถุที่ให้ความมั่นคง เปลี่ยนเป็นไม่มั่นคงทันที เพราะมันวิ่งไปข้างหน้าพร้อมๆพื้น
ที่สำคัญ ราวบันไดเลื่อนให้ความมั่นคงมากกว่าไม้เท้าได้ไม่รู้กี่เท่า
คิด อีกทีจึงไม่น่าแปลกใจที่ผู้สูงอายุที่ใช้ไม้เท้ามักจะเปลี่ยนไปจับราวบันได เลื่อนในข้างที่ถนัดแทน แถมญาติก็มักจะใช้มือที่ถนัดในการจับราวเพื่อให้มีกำลังจับมากกว่าหากผู้สูง อายุพลัดหกล้มลงมา

บางท่านเลยเกิดคำถามขึ้นมาว่า แล้วทำไมหลายประเทศเค้าไม่ได้คิดถึงปัญหานี้เหรอถึงได้ปล่อยให้ชิดซ้าย ... ผู้สูงอายุเค้าไม่อันตรายแย่เหรอ
คำตอบก็คือ ในต่างประเทศเค้ากำหนดไว้ค่อนข้างชัดว่า คนแก่,คนที่ใช้ไม้เท้า,คนที่เดินไม่สะดวก ให้ไปใช้ลิฟท์ครับ ซึ่งบ้านเราหายากและถึงมีคนก็ไม่นิยมใช้อยู่ดี

ดังนั้น ในแง่ความปลอดภัย ไม่ว่าจะเป็นจากเหตุอุบัติเหตุทั่วไป หรือ ในแง่ของผู้สูงอายุกับคนที่มีปัญหาการทรงตัว ... ผมจึงเห็นว่าเราควรยืนในทิศทางที่คนส่วนใหญ่ถนัด


นั่นคือชิดขวาครับ

ที่มา หมอแมว


_________________

/me

ขอโทษนะคะ ตอนนั้นเราป่วงเพราะว่าเราตอบผิดกระทู้คะ

ขอบคุณสาระดีๆนะคะ ต่อไปนี้จะไม่ยืนสวยๆ แบบไม่มีสาระแล้วตะ


_________________

Fuck Fuck Fuck Fuck Fuck !

ที่ญี่ปุ่นไม่เท่าไหร่ ก็แค่มองปริบๆ แต่ถ้าตามยุโรปเนี่ยนะ แหม กะเทยโดนทั้งจ้องทั้งค้อนชนิดขู่ฆ่ากันเลยทีเดียว ทุกวันนี้ก็ทำค่ะ ใครไม่ทำแต่กูจะทำ


_________________